Bạn có thể đã nghe nói con người có 4 nhóm máu cơ bản A, B, O và AB. Vậy tại sao lại phải chia nhóm và yếu tố quyết định đến nhóm máu là gì. Liệu đã bao giờ bạn đặt câu hỏi rằng nhóm máu nào tốt nhất? và ý nghĩa của từng nhóm máu như thế nào không? Vậy hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu những điều thú vị xung quanh nhóm máu của con người nhé.
Nhóm máu là gì?
Trước tiên, máu là dịch lỏng có màu đỏ chảy trong hệ thống tuần hoàn của con người. Máu trong cơ thể con người gồm 2 thành phần chính là các tế bào máu và huyết tương. Các tế bào máu bao gồm tế bào hồng cầu (chiếm 96%), tế bào bạch cầu (chiếm 3%) và tiểu cầu (chiếm 1%). Huyết tương là dịch lỏng màu vàng chanh và chúng chiếm tới 55 – 65% tổng lượng máu trong cơ thể. Sự khác nhau hay giống nhau giữa các cá thể được quyết định bởi thành phần kháng nguyên trên bề mặt tế bào hồng cầu và các kháng thể có trong huyết tương, từ đó sẽ quy định các loại nhóm máu tương ứng.
Các loại nhóm máu
Theo khoa học hiện đại, hiện tại có tới hơn 30 hệ nhóm máu khác nhau như hệ ABO, hệ Rh, hệ Kell, hệ MN …, nhưng có 2 hệ nhóm máu được sử dụng phổ biến nhất là hệ nhóm máu ABO và Rhesus (Rh(D))
Hệ nhóm máu ABO
Hệ nhóm máu ABO được phân thành các nhóm:
- Nhóm máu A
- Nhóm máu B
- Nhóm máu AB
- Nhóm máu O
- Hệ nhóm máu Rhesus (Rh(D))
Nhóm máu cũng có thể được phân loại theo yếu tố Rh. Đây là loại kháng nguyên được tìm thấy trên các tế bào hồng cầu. Nếu các tế bào có kháng nguyên, chúng được coi là dương tính với Rh (Rh+). Nếu không có, thì chúng được coi là Rh âm (Rh-). Cụ thể nhóm máu phân theo yếu tố Rh sẽ gồm các nhóm sau:
- AB âm tính (AB-)
- AB dương tính (AB+)
- B âm tính (B-)
- B dương tính (B+)
- A âm tính (A-)
- A dương tính (A+)
- O âm tính (O-)
- O dương tính (O+)
Trong thực tiễn truyền máu việc xác định nhóm máu có quan trọng không?
Mỗi một nhóm máu đều mang những đặc trưng riêng biệt, việc xác định nhóm máu trong thực hành truyền máu là đặc biệt cần thiết. Con người chúng ta không thuộc chung một nhóm máu cụ thể, mà được phân thành nhiều nhóm máu khác nhau phụ thuộc vào các loại kháng nguyên có trên bề mặt tế bào hồng cầu. Việc xác định nhóm máu rất quan trọng trong việc hiến hoặc nhận máu. Hệ miễn dịch của con người chỉ không nhận ra là tế bào máu lạ và tấn công chúng nếu truyền máu chung kháng nguyên. Trường hợp truyền máu khác kháng nguyên, cơ thể con người sẽ xảy ra việc tấn công tranh chấp, từ đó có thể khiến bệnh nhân tử vong.
Điều gì quyết định nhóm máu?
Nhóm máu của mỗi người được quy định bởi gen di truyền. Con cái sẽ nhận gen di truyền từ bố mẹ mình- một nhận từ mẹ và một nhận từ bố để hình thành ra nhóm máu của bản thân.
Nhóm máu nào phổ biến nhất, nhóm máu nào hiếm nhất
Các nghiên cứu đã chỉ ra được rằng, mức độ phổ biến của một nhóm máu ảnh hưởng rất lớn bởi yếu tố chủng tộc, cụ thể:
Nhóm O+:
- Người châu Á: 39%
- Người Mỹ gốc Phi: 47%
- Người da trắng: 37%
- Người Mỹ Latinh: 53%
Nhóm O-
- Người Mỹ gốc Phi: 4%
- Người châu Á: 1%
- Người da trắng: 8%
- Người Mỹ Latinh: 4%
Nhóm A+
- Người Mỹ gốc Phi: 24%
- Người châu Á: 27%
- Người da trắng: 33%
- Người Mỹ Latinh: 29%
Nhóm A-
- Người Mỹ gốc Phi: 2%
- Người châu Á: 0.5%
- Người da trắng: 7%
- Người Mỹ Latinh: 2%
Nhóm B+
- Người Mỹ gốc Phi: 18%
- Người châu Á: 25%
- Người da trắng: 9%
- Người Mỹ Latinh: 9%
Nhóm B-
- Người Mỹ gốc Phi: 1%
- Người châu Á: 0.4%
- Người da trắng: 2%
- Người Mỹ Latinh: 1%
Nhóm AB+
- Người Mỹ gốc Phi: 4%
- Người châu Á: 7%
- Người da trắng: 3%
- Người Mỹ Latinh: 2%
Nhóm AB-
- Người Mỹ gốc Phi: 0.3%
- Người châu Á: 0.1%
- Người da trắng: 1%
- Người Mỹ Latinh: 0.2%
Thực tế là có đến 99,96% dân số thuộc nhóm máu Rh-dương (hoặc O+ hoặc B+ hoặc A+ hoặc AB+) (giảm dần tỉ lệ theo 4 nhóm máu O-B-A-AB). Dân số thuộc nhóm máu Rh-âm (hoặc O- hoặc B- hoặc A- hoặc AB-) chỉ chiếm phần rất nhỏ (khoảng 0,04% – 0,07%).
Vậy có thể thấy nhóm máu O+ là phổ biến nhất và AB- là nhóm máu hiếm nhất thế giới.
Nhóm máu nào tốt nhất?
Vậy nhóm máu nào tốt nhất? Thực chất không có khái niệm nhóm máu nào tốt nhất?, chỉ có nhóm máu nào phổ biến nhất hoặc nhóm máu nào hiếm nhất?.
Nếu bạn thuộc nhóm máu phổ biến thì xin chúc mừng bạn, còn nếu bạn thuộc phần trăm dân số có nhóm máu hiếm thì khả năng bạn gặp phải rủi ro có thể sẽ cao hơn những người thuộc nhóm máu khác. Tuy nhiên bạn không cần phải quá lo lắng, để hạn chế các rủi ro bạn có thể tham gia vào câu lạc bộ nhóm máu hiếm của Viện Huyết học để được tư vấn.
Một số điều thú vị xung quanh nhóm máu của con người
Những người thuộc nhóm máu A thường là những người có nồng độ hoóc môn cortisol trong cơ thể cao hơn những người mang nhóm máu khác. Có thể bạn không biết hoóc môn cortisol là một loại hoóc môn có khả năng giúp giảm căng thẳng.
Những người thuộc nhóm máu O có thể có khả năng bị muỗi đốt nhiều gấp 2 lần những người thuộc nhóm máu khác. Nếu bạn hay bị muỗi đốt thì hãy kiểm tra lại nhóm máu của mình nhé.
Nếu bạn là người thuộc nhóm máu A thì chúc mừng bạn, bạn là người có ít hấp dẫn muỗi nhất.
Song những người có nhóm máu O lại là những người ít khả năng mắc bệnh sốt rét hơn.
Khả năng gặp các vấn đề về trí nhớ, dẫn đến chứng mất trí nhớ đến 82% tăng cao hơn ở người mang nhóm máu AB.
Những người mang nhóm máu A thường có nguy cơ nghiện rượu cao hơn những người thuộc nhóm máu khác và họ cũng nên tránh hút thuốc, uống nhiều rượu, hạn chế để cơ thể thừa cân, béo phì, vì những người thuộc nhóm máu này có nguy cơ phát triển ung thư về dạ dày cao hơn các nhóm máu khác.
Bạn tin được không tỷ lệ và cấu hình của vi khuẩn đường ruột ảnh hưởng bởi nhóm máu của bạn.
Những người mang nhóm máu B có số lượng lợi khuẩn nhiều hơn gấp tới 50.000 lần so với những người mang nhóm máu A và O.
Tính cách con người cũng bị ảnh hưởng bởi nhóm máu mà người ấy mang. Ví dụ, những người có nhóm máu O thường được cho là những người vô cùng hào phóng, nhiều đam mê, sống hòa đồng, thành công về tài chính và họ là người yêu lý tưởng, rất phù hợp với những người thuộc nhóm máu O và A
Nếu bạn thuộc nhóm máu AB âm tính, bạn đang mang loại máu hiếm nhất, chỉ với 1% dân số thế giới mang nhóm máu này.
https://tudienbenhhoc.com/wp-content/uploads/2019/07/12-1.jpg
Có thể trả lời cho câu hỏi “Nhóm máu nào tốt nhất?” rằng không có nhóm máu nào được coi tốt nhất. Mỗi một nhóm máu được gọi là tốt chỉ khi được sử dụng với đúng nhóm đối tượng. Hiện tại các ngân hàng máu tại Việt Nam đang bị thiếu hụt trầm trọng, đặc biệt là khi đất nước đang chịu ảnh hưởng nặng nề của dịch Coivd. Chính vì vậy, nếu đủ khả năng cũng như điều kiện sức khỏe, mỗi chúng ta hãy đi hiến máu, nghĩa cử cao đẹp ấy sẽ biến nhóm máu của chúng ta thành nhóm máu “tốt nhất”.
